Zwaardere Universele Voeding voor Buizen
Recente experimenten zoals een 20Watt AM zender vroegen om een zwaardere universele voeding voor Buizen dan ik beschikbaar had.
De gedachte was een voedingsapparaat voor Zender- of Audio-projecten met een stroomverbruik tot ruim 100 Watt (120VA).
Daarom werd de oude en lichte universele voeding voor buizen experimenten gesloopt waardoor het chassis beschikbaar kwam voor een zwaarder voedingsapparaat.
Hierbij verviel ook het kleine versterkertje met ECL86 omdat dit in de praktijk toch al bijna niet meer gebruikt werd sinds er alternatieven beschikbaar gekomen zijn.
Er trad maar één klein probleempje op bij deze transitie. Het frontje dat ik in het verleden had gemaakt zat met zulke goede lijm vast aan het aluminium chassis dat het er nog niet met een liter sticker-verwijderaar van af was te krijgen ☹
Hier moet dus nog een keer een nieuw frontje overheen.
Het schema van deze universele voeding
Het schema van deze universele voeding is redelijk recht voor zijn raap. Dit voedingsapparaat kan 600V en 300V gelijkspanning leveren beide met een stroom van 100 mA.
Afzonderlijk kan het 600V deel maximaal 100mA leveren en de 300tak kan afzonderlijk eveneens ruim 100mA aan.
De 6,3V voorziening kan 6 A leveren.
Bijzonderheden in dit universele voedingsapparaat
De 300V gelijkstroom is de helft van de hoogspanning. Hiertoe wordt het midden van de hoogspanning gekoppeld met het midden van de eerste afvlakcondensator.
Die Afvlakcondensator is opgebouwd uit twee condensatoren van 100 µF. Deze 315V aftakking wordt verder afgevlakt met een smoorspoel (5H 150mA) en twee elektrolyten van 50 µF.
De extra afvlakking in deze tak van de voeding is nuttig omdat in schakelingen met deze lagere spanning vaak brom- en stoorsignaal gevoelige onderdelen voorkomen.
Over stoorsignalen gesproken
Dit voedingsapparaat voor buizen experimenten is bij de trafo voor de hoogspanning voorzien van drie condensatoren 200nF en 1500V werkspanning.
Ons 230V net zit helaas vol met storingsbronnen. Deze condensatoren dienen om stoorsignalen naar massa af te voeren.
Bij elke uitgangen van deze universele voeding zie je een condensator van 10nF 1000V. Deze condensatoren moeten er voor zorgen dat er geen HF signalen vanuit de experimenten die gevoed worden via deze voeding weer onverwachts en ongewild op een andere plaats in dat experiment terugkeren.
De 600 Volt voeding
De 600 volt in deze zwaardere universele voeding voor buizen experimenten is niet voorzien van een smoorspoel.
De reden hiervoor is dat Zenders soms een zeer onregelmatige afnamestroom laten zien. Bijvoorbeeld bij morse signalen (CW). Dat geeft een afnamestroom die bestaat uit sterke pieken en dalen.
Zou je nu toch een smoorspoel in deze voedingslijn opnemen dan gaat deze smoorspoel gigantische inductiespanningen genereren. Inductiespanningen die als stoorsignaal in je modulatie terecht komen.
Dat laatste is niet de bedoelen. Dat deze 600V door het ontbreken van die smoorspoel nu iets meer rimpelspanning zal vertonen moeten we voor lief nemen. In de praktijk heeft die rimpel bij deze hogere spanning relatief een zeer geringe invloed op de kwaliteit van het zendsignaal.
Geen gestabiliseerde voedingen en
geen negatieve rooster voorinstelling
Deze zwaardere universele voeding voor Buizen is niet voorzien van een voeding voor roosterinstellingen (negatieve voorinstelling, zogenaamde bias spanning).
Met een goede reden!
Zenderinstallatie en zwaardere audio versterkers hebben vaak behoefte aan een negatieve voorinstelling, een negatieve voorspanning, van de eindbuizen. De oscillatorkring van een zender werkt het best met een gestabiliseerde voeding.
Onze voormalige universele voeding voorzag in deze spanningen. Voor deze universele voeding voor buizen experimenten heb ik hier bewust van afgezien.
De keuze is nu dat in apparaten die zulk een spanning nodig hebben deze gestabiliseerde spanning ter plekke, in het apparaat dat het nodig heeft, wordt opgewekt.
Het nadeel van deze spanningen in een zwaardere universele voeding produceren is dat deze spanningen via aparte voedingskabels met het experiment moeten worden verbonden.
Teveel kabel verbindingen werkt niet handig en bovendien: die relatief lange verbindingen zijn gevoelig voor het oppikken van stoorsignalen. Om dat te voorkomen zijn wel alle aansluitingen afgesloten met relatief stevige 10NF condensatoren.
Bleeder weerstanden
Ik liep een fikse optater op toen ik een draad beetpakte van de deze zwaardere universele voeding voor buizen experimenten. Dit terwijl deze voeding al een hele nacht had uitgestaan.
Dat laatste bracht me er toe toch nog maar enkele zogenaamde bleeder weerstanden over de 300V en de 600V aan te brengen. Dit overkomt me dus geen tweede keer.
Ps. Aansluitblokje voor de verbindingen
In eerste instantie gebruikte ik stevige zogenaamde kroonsteentjes voor de verbindingen tussen deze zwaardere universele voeding voor buizen en de projecten waaraan ik werkte.
Die kroonsteentjes hebben als nadeel dat de draden verwisselen niet erg soepel gaat en de draad gaan ook na een paar keer wisselen kapot.
Bij een winkel voor plezierboot accessoires kwam ik deze aansluitblokjes tegen. Toen ik ze eenmaal ontdekt had bleek dat je ze ook online op diverse sites kunt bestellen.
Ik heb kabelschoentjes gebruikt voor de aansluiting, dat werkt soepel. Maar bij deze aansluitblokjes kun je ook draadeinden direct vastzetten zonder dat ze beschadigen :-).
Nog zwaardere universele voeding voor Buizen
De voeding zoals hierboven beschreven werkt prima en bewees diensten zoals bijvoorbeeld bij experimenten met de 20 watt zender.
Bij de bouw en testwerkzaamheden met de 30 watt zender bleek de voeding tegen zijn grenzen aan te lopen. Dat was met name merkbaar bij de voeding van de hoogspanning.
Die hoogspanning liep terug naar respectievelijk 250V en 500V. Dat is precies de nominale waarde voor de gebruikte transformator.
Om die reden heb ik de 369HX trafo vervangen door een 370HX. Deze trafo kan 50% meer vermogen leveren (tot 180VA).
Voor de 30 Watt zender bleek dat afdoende.
Je ziet dat we nu toch een smoorspoel (5H 150mA) in de 600V lijn hebben geplaatst. Bij AM modulatie leverde het ontbreken van die smoorspoel en wel een flinke belasting op de voeding een te grote rimpelspanning op.
Die rimpel was hoorbaar in de radio-ontvangst. Met de smoorspoel erbij was die brom weg.
De 30 Watt Middengolf Zender is voor een super stabiel signaal uitgerust met een DDS oscillator. Die oscillator heeft een goede 12V gelijkspanning nodig.
De afweging was weer, die voeding in de Zender plaatsen of in deze voeding verwerken. Omdat de zender geen 220 aansluiting heeft nu gekozen om, o ironie, deze 12 V IC voeding in deze zwaardere universele voeding voor Buizen onder te brengen.
N.B. De 12 V gelijkstroomvoeding kun je in de zender natuurlijk ook van de 6,3V gloeistroom opbouwen.
Omdat de min pool van de oscillator aan massa hangt zouden we dan de midden-aftakking van de 6,3 gloeistroom van massa moeten loskoppelen en isoleren.
Dat laatste heeft weer een nadelig effect op de brom die de zender produceert. Daarom dat idee snel weer verlaten.
Tot slot
Vragen, opmerkingen, suggesties over deze zwaardere universele voeding voor buizen experimenten? Altijd leuk om over deze hobby met anderen van gedachten te wisselen.
-
Koos
Terug van zwaardere universele voeding voor buizen experimenten naar de Radio Amateur Zenders
Reactie van Site volgers op
Zwaardere Universele Voeding voor Buizen Experimenten
Henny
Voeding 30 watt MG zender
Hallo Koos ik ben op zoek naar 'n voeding voor MG zender. Schema van Radio Morningstar, met de volgende spanningen. 550volt en 200volt het schema wat hier op de site staat, heeft geen 200volt spanning. Wat voor voeding heb ik hier voor nodig? Mvg Henny.
.. Koos
Hallo Henny,
Die stabilisatiebuis in dat schema is een OA2. Die stabiliseert op 150V. Een OA150 bestaat niet. Die buis heeft een startspanning nodig van minimaal 185V.
Er zitten meer slordigheden in dat schema. De EL84 zal ongeveer 20 mA anodestroom trekken en 4 mA schermroosterstroom. Samen 20 à 25 mA.
Die weerstand van 15k 3 watt kan dus echt niet. Bij 20 mA stroomafname gaat er over de weerstand van 15k al 300V verloren! Er is maar 200V!?
Wat wel zou kunnen is dat Jack die weerstand aan de 550V heeft gehangen.
Er moet ongeveer 155V bij de stabilisatorbuis uitkomen. Dat is een spanningsdaling van ruwweg 300V. Dat klopt met wat ik hierboven schreef.
Hierin zit ook de oplossing voor jou. Pak de 315V aftakking van deze zwaardere-universele-voeding-voor-buizen. Neem i.p.v. de 15k weerstand er eentje van 6k8 5 watt en het zal werken.
Hgr. Koos